Doppelkonjunktionen (5)
Többrészes kötőszók: weder ... noch
A weder ... noch (sem ..., sem ...) kötőszókkal két tagadó kijelentést köthetünk össze.
Mit 20 Jahren durfte Inge nicht in der Öffentlichkeit rauchen und sie durfte keinen Alkohol trinken.
20 évesen Inge nem dohányozhatott nyilvánosan, és nem ihatott alkoholt.
= Mit 20 Jahren durfte Inge weder in der Öffentlichkeit rauchen noch Alkohol trinken.
= 20 évesen Inge sem nem dohányozhatott nyilvánosan, sem nem ihatott alkoholt.
Gyakran az alany és/vagy a ragozott ige mindkét kijelentésben megegyezik. Más mondatrészek is azonosak lehetnek. Ezeket a második részben nem kell megismételni. Példák:
Ich trinke keinen Wein. Ich trinke kein Bier.
Nem iszom bort. Nem iszom sört.
= Ich trinke weder Wein noch Bier.
= Nem iszom sem bort, sem sört.
Mit 16 Jahren darf man nicht wählen. Mit 16 Jahren darf man keine Spirituosen kaufen.
16 évesen az ember sem nem szavazhat. 16 évesen az ember nem vásárolhat szeszes italt.
= Mit 16 Jahren darf man weder wählen noch Spirituosen kaufen.
= 16 évesen az ember sem nem szavazhat, sem nem vásárolhat szeszes italt.
Kinder dürfen nicht Auto fahren. Kinder dürfen nicht Motorrad fahren.
Gyerekek nem vezethetnek autót. Gyerekek nem vezethetnek motort.
= Kinder dürfen weder Auto noch Motorrad fahren.
= Gyerekek sem autót, sem motor nem vezethetnek.
Inge trinkt heute keinen Alkohol. Jacques trinkt heute keinen Alkohol.
Inge ma nem iszik alkoholt. Jacques ma nem iszik alkoholt.
= Weder Inge noch Jacques trinken heute Alkohol.
= Sem Inge, sem Jacques nem iszik ma alkoholt.
Ha a ragozott ige a két állításban különbözik, akkor a weder többnyire a mondat elején vagy a ragozott ige után áll. A noch közvetlenül a második ragozott ige előtt áll. Az alany rendszerint nem hagyható ki a mondat második részéből, főleg akkor nem, ha még egy tárgy is követi.
Ich trinke keinen Alkohol. Ich rauche keine Zigaretten.
Nem iszom alkoholt. Nem dohányzom.
Weder trinke ich Alkohol noch rauche ich Zigaretten.
Sem alkoholt nem iszom, sem nem dohányzom.
Ich trinke weder Alkohol noch rauche ich Zigaretten.
Sem alkoholt nem iszom, sem nem dohányzom.